Vetëkontrollet e shpeshta dhe kontrollet e rregullta mjekësore, ndihmojnë në zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit dhe mundësinë e shërimit të tij të plotë. Dr. Maja Stojçevska Çapova, radiologe specialiste në “Acibadem Sistina” këshillon që çdo grua mbi moshën 30 vjeçare duhet të fillojë rregullisht me kryerjen e kontrolleve me ultratingull, ndërsa mbi moshën 36-40 vjeçare duhet të kryeni një herë në dy vjet kontroll mamografik të gjirit. Ky kufizim moshe vlen për ata persona të cilët nuk kanë asnjë rrezik në rritje.

Përshëndetje,

Jam 41 vjeçe, kam kryer gjithmonë kontrolle të rregullta dhe gjithçka ka qenë siç duhet. Para një viti më kanë filluar simptomat e menopauzës.  Ndonjë muaj kam menstruacione, ndonjë muaj nuk kam. Tani kam gjakderdhje gjatë gjithë muajit, ndonjëherë më shumë ndonjëherë më pak , por nuk ndalon.  Kam shkuar tek gjinekologu, më ka thënë se tani për tani është gjithçka në rregull, por nëse gjakderdhja vazhdon për një kohë më të gjatë duhet të kryej kontroll. Do të doja të dija nëse kjo është diçka serioze apo është çrregullim hormonal , dhe nëse duhet të pij diçka për ta ndaluar gjakderdhjen apo duhet të bëj pastim (curettage). Faleminderit dhe do t’ju lutesha që të më përgjigjeni sa më shpejtë të jetë e mundur. Gjithë të mirat!

Ndiheni të fryrë, nervozë apo thjesht kjo nuk është dita juaj më e mirë. Fajtorët për faktin që ndiheni kështu mund të jenë hormonet. Hormone janë përbërës kimik të cilët ndikojnë në funksionimin e qelizave dhe të të gjithë organizmit. Është mëse normale nëse ndikimi i tyre varion në një periudhë të caktuar të muajit, zakonisht para dhe gjatë ciklit menstrual. Disbalancimi hormonal ndodh gjatë menopauzës. Përveç kësaj, ndryshimi i hormoneve mund të ndodhë si rezultat i sëmundjeve apo pirjes së disa ilaçeve të caktuara.

Pyetje:  Jam 34 vjeçe, kam 4 vjet e martuar dhe nuk mund të mbetem shtatzënë. Në fillim të martesës gjatë kontrollit hormonal kisha estrogjen të ulët.  Kur e pyeta mjekun  për shkakun e uljes së estrogjenit, aim ë tha se kjo ndodh për shkak të stresit. Kam marrë ilaçe, por në kontrolloin e fundit u zbulua se kam rënie të progesteronit.  Kam cikël menstrual jo të rregullt, dhe para disa muajsh cikli më vënoi pothuajse një muaj e gjysëm. Kam pirë “promulut” më pas mu kthye cikli menstrual. Në eko  më zbuluan një cistë të vogël në vezore, mjeku tha se nuk është aspak  i rezikshëm dhe më pas  në kontrollin tjetër me ultratingull, nuk dukej asnjë shenjë apo prani e cistit.

Menopauza  është një etapë e tranzicionit permes moshës  40 – 50 vjeçare të gruas, etapë kjo në të cilën gruaja ka një reduktim të prodhimit të hormoneve seksuale. Kjo ndodh shpesh me një cikël menstrual të parregullt, pa ovulim, deri sat ë vijë një moment kur menstruacionet zhduken krejtësisht, poashtu edhe kapaciteti riprodhues.

Oviduktet janë organe çift funksioni i të cilave është që të lidhin vezoret me mitrën.  Ata kanë një rol të rëndësishëm në sistemin riprodhues tek gratë, sepse tek ato kryhet fekondimi i vezës me spermatozoidin çdo muaj. Vezorja lëshon një qelizë vezore, ndërkohë që tubat follopiane e pranojnë dhe e transportojnë në mitër. Në të njejtën kohë, sperma udhëton nëpërmjet mitrës drejt tubave fallopiane ku  kryhet fekondimi i qelizës vezore. Qeliza vezore e fekonduar –  e quajtur zigota udhëton drejtë mitrës në të cilën duhet të implantohet dhe të fillojë zhvillimi i shtatzënisë.  Për fat të keq, shumë gra kanë problem me pakalueshmërinë e tubave fallopianë, dhe kur ato janë të bllokuar ndalohet transportimi normal i qelizës vezore të fekonduar.

Hipotalamusi dhe hipofiza janë gjendra në tru të cilat kontrollojnë ciklin menstrual, si dhe aftësinë riprodhuese të gruas. Hipofiza prodhon hormone të cilat i stimulojnë vezoret për të sekretuar hormonet e gjinisë femërore, estrogjenin dhe progesteronin. Këto hormone e përgatisin brendësinë e mitrës për të mundësuar shtatzëni.  Në rast se nuk kemi shtatzëni, atëherë  nivelet e hormoneve bien, dhe mukoza  e brendshme e mitrës copëtohet  apo rripet,  quhet gjakderdhje menstruale.

Neoplasia cervikale intraepiteliale apo ndryshimet CIN janë ndryshime parakanceroze të qafës së mitrës. Ato janë ndryshime në strukturën e epitelit të qafës së mitrës të cilat paraprihen  dhe nga të cilat  më tej, pas një kohe të gjatë mund të zhvillohet kancer në qafën e mitrës.  Terma të tjera të cilat përdoren shpesh për këtë patologji janë:  ndryshimet abnormale të qelizave,  ndryshimet parakancerogjene, displazia celulare, LIL ( lezione intraepiteliale me luspa),  puçrra në qafën e mitrës, etj.  Të gjitha këto terma tregojnë se qelizat abnormale janë të pranishme në qafën e mitrës, të cilat duhet të ndiqen vazhdimisht dhe të trajtohen nga gjinekologu juaj, me qëllim për të parandaluar progresimin e mëtejshëm të tyre në mënyrë që të mos arrihet deri në shfaqjen e kancerit të qafës së mitrës.  Në shumicën e rasteve, si shkak i këtyre ndryshimeve është virusi HPV, i cili është seksualisht i transmetueshëm dhe ka më shumë se 150 lloje, veçanërisht ‘lloje me rrezik të lartë’ si HPV 16,18,33,35…

Menopauza është një periudhë e jetës së gruas kur ndërpritet cikli menstrual. Më parë kjo periudhë fillonte pas moshës 50 vjeçare të gruas, por sot, shumë gra të reja futen në këtë cikël. Menopauza është një proces i natyrshëm biologjik kur gruaja përfundon me pjellorinë (ovulacionin)por përsëri është e shëndetshme, vitale dhe seksualisht aktive.

Mënyra moderne e të jetuarit të grave, bën që ato të jenë të suksesshme në punë, të jenë nëna të suksesshme, bashkëshorte të mira, dhe në jetën e tyre të përditshme i kanë të pashmangshme punët dhe dekorimin e shtëpisë. ‘Super gratë’ në ditët e sotme  japin maksimumin për kujdes dhe sukses ndaj familjes dhe pothuajse shumë pak i kushtojnë vëmendje dhe kohë vetes dhe shëndetit të tyre. Ndjejnë dhimbje koke, kanë probleme shëndetësore, por pavarësisht simptomave  përsëri nuk vendosin të kërkojnë ndihmën e mjekut. Doktorët në spitalin klinik ‘Acibadem Sistina’ këshillojnë  për kryerjen e kontrolleve të detyrueshme për çdo grua, pasi vetëm kontrollet preventive mund t’jua shpëtojnë jetën.