Kur përmenden dhimbjet e kokës shpesh mendohet se vetëm të rriturit ballafaqohen me këtë problem. Por, edhe shumë fëmijë kanë dhimbje koke, të cilat paraqiten prej shkaqeve të njëjta si edhe te të rriturit. Dhimbjet e kokës te fëmijët janë shkaku i shpeshtë për konsultim me neurologun pediatër. Si edhe te të rriturit edhe te ata ekzistojnë më shumë tipa të ndryshëm të dhimbjes së kokës, si dhe dhimbje koke periodike të tipit të migrenës ose dhimbjes tenzike të kokës (të shkaktuara prej stresit), por edhe dhimbje koke kronike të përditshme. Simptomat fillojnë shpesh padite vonë dhe zgjatin 1 deri 4 orë. Numri më i madh i dhimbjeve të kokës në fëmijëri nuk janë lidhur me gjendje serioze, por me regjim joadekuat të pushimit, probleme në familje ose shkollë, ushqim dhe aktivitetin fizik te fëmijët.
Migrena – ky tip i dhimbjes së kokës shpesh diagnostikohet te fëmijët, bile edhe në moshën derisa ushqehen me gji. Kjo nuk do të thotë se është e njëanshme, kryesisht paraqet dhimbje pulsative, e cila keqësohet me aktivitet, shpesh ekziston gërditje dhe vjellje, dhimbje në stomak dhe ndjeshmëri e tepërt ndaj dritës dhe zërit.
Dhimbje koke tenzike – këto dhimbje të kokës zgjatin prej gjysmë ore deri në disa ditë. Fëmijët më të vegjël pushojnë së luajturi dhe kanë nevojë për gjumë më të gjatë. Fjala është për dhimbje me intensitet të butë deri të matur nga të dy anët e kokës, nuk është pulsative dhe nuk paraqitet gjatë aktivitetit fizik, por është e përcjellë me gërditje dhe vjellje. Ekziston shtrëngim (spazmë) e muskujve të kokës, qafës dhe mesit. Shpesh janë të lidhura me momente stresi në shkollë dhe në shtëpi, kanë karakter beninj dhe reagojnë mirë gjatë gjumit.
Cluster dhimbje të kokës (në grupe)– paraqiten te fëmijët më të rritur, mbi moshën 10 vjeçare, në seri prej 5 dhe më shumë episodeve, në intervale të ndryshme, prej 1 episode në 2 ditë, deri 8 episode në ditë. Fjala është për dhimbje të mprehtë nga njëra anë e kokës, e cila zgjat prej 15 minuta deri në 3 orë, e përcjellë me lot, sekretim prej hundës dhe shqetësim.
Dhimbje koke kronike të përditshme– ky termin përcakton dhimbje të kokës migrenoze ose tenzike, të cilat paraqiten më shumë se 15 ditë në muaj në periudhë prej mbi 3 muaj. Janë të lidhura me infeksione, trauma të buta dhe përdorim më të madh të analgjetikëve (më shumë se 2-3 herë në javë).
Kur ta vizitoni mjekun?
Vizioni neurologun e fëmijëve nëse dhimbjet e kokës e zgjojnë fëmijën prej gjumit, shpeshtohen ose bëhen më të fuqishme, e ndryshojnë personalitetin/karakterin e fëmijës, paraqiten pas rënies ose goditjes së kokës, të përcjella me temperaturë të ngritur dhe qafë të shtanguar. Faktorët që ndikojnë në paraqitjen e dhimbjes së kokës janë: infektimi (ftohja, gripi, infektime të veshit dhe sinuse, por edhe infektime më serioze të trurit – meningjiti ose encefaliti, të shoqëruar edhe me simptoma tjera – temperaturë të lartë, shtangim i qafës); traumë e kokës – bile edhe traumat e buta mund të shkaktojnë dhimbje koke, por nevojitet kontroll urgjent nëse dhimbja e kokës forcohet; faktorët emocional – stresi, anksioziteti, depresioni; predispozita gjenetike – veçanërisht për migrenën; ushqimi dhe pijet (nitrate – të cilat janë prezent në proshutë, salsiçe dhe suxhuk, si dhe aditivë tjerë në ushqim), shumë kofinë (pijet me gaz, çokollata, kafeja dhe çaji) ose procese patologjike në tru – tumor, gjakderdhje. Gjithsesi, gjatë këtyre gjendjeve gjithmonë ekzistojnë edhe simptoma tjera serioze = çrregullimi i shikimit, marramendje, koordinim i çrregulluar motorike.
Si të veproni?
Mbani ditar me shënime për dhimbjet e kokës – kur paraqiten, sa zgjatin, faktorët shkaktar. Bëni listë të gjitha ilaçeve, vitaminave dhe suplementeve që i pranon fëmija juaj. Vendosni një leckë të ftohtë t lagët në ballin e fëmijës dhe mundësoni atij pushim në dhomë të errtë dhe të qetë. Jepni një dozë analgjetik kur fillon dhimbja e kokës ( për shembull Ibuprofen ose Paracetamol). Mos e përsëritni ilaçin shpesh nga ajo që është rekomanduar! Praktikoni shprehi të shëndetshme – gjumë të mjaftueshëm, aktivitet fizik, ushqim të shëndetshëm. Pesha e rritur trupore dhe aktiviteti i pamjaftueshëm fizik janë drejtpërdrejt të lidhura me paraqitjen e dhimbjes së kokës, veçanërisht te adoleshentët. Zvogëloni stresin – obligime të tepërta, ndërsa loja e pamjaftueshme dhe zbavitja kontribuojnë për paraqitjen e dhimbjes së kokës. Gjithmonë konsultohuni me pediatrin ose neurologun pediatër dhe përmbajuni planit të terapisë.
