Zgjerimi i gjendrave limfatike shpesh i shqetëson prindërit. Kur prekin kokrra të vogla në qafë, në sqetull apo në pjesën e ndjeshme në pjesën e sipërme të këmbëve, menjëherë mendojnë për sëmundjen më të keqe. Gjendrat apo nyjet limfatike, reagojnë ndaj infeksioneve lokale dhe sistemike, me një aktivitet të rritur, gjatë të cilave zmadhohen dhe bëhen më të ndjeshme gjatë prekjes. Gjendrat limfatike janë pjesë e sistemit limfatik, i cili ka funksion për t’i mënjanuar të gjitha mikroorganizmat dhe molekulat e mëdha që të mos futen në gjak dhe në këtë mënyrë të mund të përhapen në të gjithë trupin. Ato reagojnë ndaj infeksioneve sistemike dhe lokale me aktivitet të zmadhuar. Ato reagojnë ndaj infeksioneve lokale dhe sistemike, me një aktivitet të rritur, gjatë të cilave zmadhohen dhe bëhen më të ndjeshme gjatë prekjes shpjegon Dr. Leonardo Kamenjarski, pediatër në Spitalin klinik “Acibadem Sistina”.
Limfadenopatia dhe adenopatia – inflamacioni më i shpeshtë i gjendrave limfatike
Zakonisht, zmadhimi i gjendrave është deri në 2 cm, ato janë diskrete, pak të ngurta ose fleksible dhe zhduken relativisht lehtë. Kjo quhet limfadenopati. Megjithatë, në më pak se 25% të rasteve gjendrat rriten ndjeshëm, me shenja të theksuara të inflamacionit, kjo përfaqëson inflamacionin e gjendrës së quajtur adenitis. Në të gjenden baktere, neutrofile dhe mbetje nekrotike. Me kalimin e kohës lëkura mbi gjendrën skuqet, ngjitet me gjendrën duke e kufizuar kështu lëvizshërinë e saj. Adenopatia mund të jetë e përgjithësuar ( e përhapur) ose rajonale dhe mund të shfaqet si rezultat i infeksionit, sëmundjes kolagjene ose për shkak të perjardhjes neoplazike. Ndërsa adenitis zakonisht është i lokalizuar dhe zakonisht shfaqet për shkak të infeksionit.
Bakteret dhe viruset të cilat shkaktojnë imflamacionin e gjendrave limfatike
Çdo organizëm i aftë për të infektuar indet, mund të shkaktojë adenitis, që do të thotë se numri i shkaqeve është i lartë. Këtu përfshihen bakteret, zakonisht streptokoku betahemolitik i grupit A dhe stafilokoku, si dhe një numër i madh i viruseve si virusi Ebshtajn-Barr, citomegalovirus, rubeola, virusi simpleks herpes. Zmadhimi i gjendrave limfatike shpesh i shqetëson prindërit. Kur prekin kokrra të vogla në qafë, në sqetull apo në pjesën e ndjeshme në pjesën e sipërme të këmbëve, menjëherë mendojnë për sëmundjen më të keqe. Gjendrat apo nyjet limfatike, reagojnë ndaj infeksioneve lokale dhe sistemike, me një aktivitet të rritur, gjatë të cilave zmadhohen dhe bëhen më të ndjeshme gjatë prekjes. Përveç baktereve dhe viruseve, të cilat shfaqen si shkaku më i zakonshëm i inflamacionit të gjendrave limfatike, shkak mnd të jenë edhe bacilet e tuberkulozit, gërvishtjet ose kafshimet e ndonjë kafshe apo insekti. Kryesisht nyjet limfatike të prekura janë ato të qafës. Inflamacioni i tyre shfaqet për shkak të infeksionit në rrugët e sipërme të frymëmarrjes, lëkura e fytyrës, dhëmbët, goja, veshët, etj. Inflamacioni i nyjeve limfatike në sqetull, shkaktohet nga infeksioni i plagëve në lëkurë, celuliti, herpesi zoster. Nyjet limfatike iguinale kanë të bëjnë me inflamacionin e shkaktuar nga infeksioni i lëkurës, infeksionet perianale, intra-abdominale dhe gjenitale. Një shfaqje e zakonshme tek fëmijët është inflamacioni limfadenistis mezentzerik i nyjeve limfatike në bark, duke shkaktuar dhimbje të përkohshme të barkut.
Tuberkulozi, një arsye tjetër për zmadhimin e nyjeve limfatike
Një entitet i veçantë është tuberkulozi limfadenitis. Tuberkulozi pas disa dekadash rënie, kohët e fundit është përsëri në rritje. Nga tuberkulozi mund të infektohen fëmijë të të gjitha moshave, dhe shpesh me ekspozimin e tyre pranë të rriturve të sëmurë. Vendet më të zakonshme të tuberkulozit limfadenitis janë nyjet limfatike tonsillare dhe ato pshtë nofullave, nyjet mbi kockat kryesore, në sqetulla, nyjet inguinale dhe ato të femorale. Në fillim nyjet janë të forta, diskrete dhe nuk mund të ndjehen me anë të prekjes, por gjatë progresimit ato kanë tendencë të rriten dhe të bëhen të dukshme në lëkurë e cila tashmë është trashur por nuk kanë ngjyrë. Në rast se nuk trajtohen, mund të ndodhë rrjedhje spontane, e cila lë rrjedhje të sinusit. Limfadenitis tuberkular tek nyjet aksiliare apo nyjet mbi kockën kryesore mund të shkaktohen nga vaksina BSZH. Trajtimi i limfadenitis zbatohet në varësi të arsyes që e ka shkaktuar atë.
